Geleceğin Meslekleri Neler Olacak

Teknolojinin her geçen gün önlenemez bir hızla yükselişi, yeni iş alanlarını beraberinde getiriyor. Otomasyona geçiş süreci ile birlikte mevcut iş kolları yerini daha teknoloji odaklı işlere bırakıyor. Bugün pek çok sektörde, gelecek vaat eden meslekler şeklinde öne çıkan iş alanlarını görmek mümkün. Yapay zekanın ve otomasyonun gücü, iş alanlarını yeni baştan şekillendiriyor.

Yapılan bir araştırmaya göre, yakın gelecekte Birleşik Krallık’ta işlerin %10 ila %30’unun otomatik hale geleceği öngörülüyor. Ancak bu durumu, toplu işten çıkarma ve işsizliğin artışı yönünde yorumlamamamız gerektiğini belirtebiliriz. Yapay zekanın üretkenliğinin artması, çalışanların geleceğe yönelik meslekler hakkında bilgi edinmesi ve kendilerini geliştirmesi için bir fırsat niteliğindedir. Özellikle üniversite sınavına hazırlanan ve önü açık meslekler arayan eşit ağırlık, sayısal ve sözel bölümlerden tercih yapacak öğrenciler için, bu bilgiler geleceğe yönelik kariyer planlamalarında rehber niteliğinde olacaktır.

Yakın gelecekte popüler olması beklenen meslekler arasında prompt mühendisliği, yapay zeka etik uzmanı ve dijital içerik üreticisi gibi iş dalları öne çıkıyor. Peki, geleceğin meslekleri nelerdir? Gelecekte dikkat çekmesi beklenen meslekler şunlardır:

1. Yapay Zekâ Mühendisliği

Yapay zekâ hayatımızın her alanında kullanılıyor. Sürekli gelişen ve gelişmeye devam edecek olan yapay zekâ, günlük hayatımıza fonksiyonel çözümler sunan pek çok yazılımı insanların hizmetine sunuyor. Yapay zekâdan beklentimizin çok fazla olduğunu düşününce, henüz bu alanda yapılması gereken çok iş ve yazılımın olması gerektiğini hemen anlayabiliriz. Onlarca farklı sektörde kullanım alanı olacak yapay zekâ mühendisliği kesinlikle geleceğin mesleklerinden biridir. Ülkemizde de birçok üniversitede bölümü bulunan bu alan için matematik, yazılım, veri teknolojisi ve algoritmalarına hâkim olmak ve öğrenmek şarttır.

2. Robotik Mühendisliği

Bilim kurgu dizilerindeki robotlar artık yavaş yavaş gerçek hayatımıza girmeye başlıyor gibi gözüküyor. Yapay zekâ teknolojisinden yararlanılarak oluşturulan bu teknolojide robotlar, görme, dokunma ve algılama gibi işlevleri yerine getirmeyi öğrenebiliyor. Gelecekte daha fazla kullanılacağına şüphe duyulmayan bu araçlar kesinlikle yeni iş güçlerine ihtiyaç duyacaktır. Amerika işçi istatistikleri bürosu, gelecek 5 yıl içerisinde robotik mühendisi ihtiyacının %9 oranında artacağını öngörüyor.

3. Drone Pilotluğu

Gelişen teknolojinin ortaya çıkardığı yeni mesleklerden biri de drone pilotluğudur. Son yıllarda insansız hava araçlarının pek çok farklı sektörde kullanılmaya başlanması, bu mesleğe olan ilgiyi artırıyor. Bu cihazların sayısı arttıkça da daha fazla pilota ihtiyaç duyulacağını söyleyebiliriz. İnsansız hava araçları günlük hayatımız içerisinde de sıkça kullanacağımız ve ihtiyaç duyacağımız uygulamalara çok yakın. Dünyanın en büyük çevrimiçi satın alma şirketlerinden olan Amazon ilk olarak 2016 yılında tanıttığı drone ile teslimat şeklini henüz tam olarak kullanıma sunmamış olsa da çok yakın bir gelecekte bu teknolojinin hayatımızın bir parçası haline geleceğini bize gösteriyor.

4. Sentetik Biyoloji Uzmanlığı

Dünyada tüketilen en önemli besin maddelerinin başında kırmızı et, beyaz et ve balık geliyor. Dünya nüfusunun hızla arttığını ve bu kaynakların da sınırlı olduğunu düşünecek olursak insanlığın gıda konusunda ne kadar büyük bir sorunla karşı karşıya kalacağını görebiliriz. Laboratuvar koşullarında et üretebilmek bu konuda dünyanın pek çok sorununu giderebileceğe benziyor. Olası gıda krizine engel olacak olması bir yana dünyanın en büyük sorunlarından biri olan karbon salınımı miktarını da önemli ölçüde azaltacaktır.

5. E- Spor Koçluğu

Online oyunlar son yıllarda epey revaçta ve bu alanda büyük turnuvalar düzenleniyor. Oyun oynamak artık bir hobi olmaktan çıkmış durumda ve federasyonları dahi var. Bu alanda kızışan rekabet, e-spor oyuncularının motive olmalarını sağlamak ve strateji geliştirmelerine yardımcı olmak gibi önemli görevleri üstlenmesi gereken antrenörlere ihtiyacı da artırdı. Özellikle e-spor dünyasına ilgi duyan bireyler için geleceği olan en iyi mesleklerden biri olabilir.

6. İnsan Kaynakları Uzmanlığı

İnsan kaynakları uzmanlığı hâlihazırda günümüzün en iyi meslekleri arasında gösterilse de insan kaynakları uzmanlarının gelecekte de önemlerini koruyacağını söyleyebiliriz. Özellikle büyük şirketler bu alana önem veriyor ve vermeye de devam edecek. Şirketlerdeki bordrolama, işe alım, iş akdi feshi ve organizasyon gibi görevler başta olmak üzere şirket disiplinini oluşturan diğer birçok unsur insan kaynakları uzmanının sorumluluğundadır.

7. Yazılım Geliştiriciliği

Son yılların en çok talep gören mesleklerinden biri olma özelliğini taşıyan yazılım geliştiriciliği, pek çok farklı sektörde yeri olan mesleklerdendir. Yazılım geliştiriciler ister büyük firmalar bünyesinde çalışabilir, ister sadece freelance bir şekilde iş alıp yapabilir ve tatmin edici ücretler kazanabilirler. Bir yazılım geliştiricisi olarak ihtiyaç duyulan en önemli şey; iyi bir kodlama becerisine sahip olmaktır. Bu beceriler okul aracılığıyla, bir kurs aracılığıyla ya da kendi kendine öğrenilebilir. Burada esas önemli olan işinizi iyi yapabiliyor olmanızdır. Hem günümüzün hem de geleceğin mesleği olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

8. Blockchain Uzmanlığı ve Geliştiriciliği

Blockchain (blok zinciri) uzmanları ve geliştiricileri, blockchain protokollerini tasarlarlar ve akıllı sözleşmeler yaratma görevlerini üstlenirler. Blockchain denince akla Bitcoin vb. oluşumların gelmesi normal ancak sadece bununla sınırlı olmadığını da bilmek gerekir. Bu teknoloji, dijital dünyanın işleyişini daha güvenli ve verimli hale getirmeyi amaçlar. Blockchain uzmanları ve geliştiricileri şu anda blockchain ve bankacılık başta olmak üzere birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Dünyada ve Türkiye’de bu mesleğin geleceğin en önemli mesleklerinden biri haline geleceğini söyleyebiliriz.

9. Oyun Geliştiriciliği

Bir oyun geliştiricisi, farklı tür ve konseptlerdeki oyunları oluşturan ve kullanıcılarla buluşturan yazılım geliştiricisidir. Oyun geliştiricisi, oyunun yapım sürecinin her aşamasında bulunur ve son kullanıcıya ulaştıktan sonra dahi geliştirme sürecini yürütmeye devam eder. Oyunun teknik gelişimini sağlamak ve yazılım hatalarını gidermek, oyun içeriklerini belirlemek ve belirlenen içerikleri oyunlaştırmak başta olmak üzere teknolojiyi takip ederek adapte olmak ve araştırma geliştirme yapmak gibi görev ve sorumluluklara sahiptir. İnternette geçirilen sürelerin artması ve online oyunların giderek büyüyen bir sektör haline gelmesi, bu mesleğin gelecekte de rağbet gören ve ihtiyaç duyulan bir iş kolu olacağını bizlere gösteriyor.

10. Dijital Pazarlama Uzmanlığı

Geleceğin en popüler meslekleri arasında yer alan dijital pazarlama uzmanlığı, ülkemizde de en çok tercih edilen mesleklerden olmaya başladı. Gelişen teknoloji içerisinde şirketlerin giderek daha fazla dijitalleşmeye başlaması ve odağını bu doğrultuda artırması, bu alanda büyük bir istihdam oluşumunun önünü açmaktadır. Türkiye’de 2021 yılında yapılan bir araştırma, insanların %31,8’inin internetten alışveriş yaptığını ortaya koymaktadır. Bunun ilerleyen yıllarda daha da artacağından şüphe yok. İnternet üzerinden satış yapmayan sektörler neredeyse kalmadı. Bu da dijital pazarlamanın hacminin giderek büyüyeceğini gösteriyor.

11. Veri Bilimciliği

Veri bilimcisi, yarı bilgisayar bilimcisi, yarı matematikçi ve bir nebze de olsa trendleri takip edip fark edebilen kişidir. Veri bilimciliğinin şu anda çok rağbet gören ve yüksek ücretler alan bir meslek grubu olduğunu da söylemek gerek. Veri bilimcileri için karmaşık sorunları çözen ve hangi sorunların çözülmesi gerektiğini keşfeden teknik beceri sahibi, yeni nesil analitik veri uzmanları tanımı da kullanılabilir. Yeni yeni yükselen bu meslek grubunun önümüzdeki yıllarda daha fazla rağbet göreceğini söylemek bir sır değil.

12. Siber Güvenlik Uzmanlığı

Siber güvenlik şirketlerinde hâlihazırda çok fazla ihtiyaç duyulan kişiler olma özelliğini taşıyan siber güvenlik uzmanları ciddi kazançlar elde edebiliyorlar. Birçok büyük şirket de kendi siber güvenlik ekiplerini kurarak bu ekiplerde siber güvenlik uzmanları istihdam ediyor. Gelişen teknolojinin özellikle bilişim alanını hareketlendirmesi ve bu alanda yeni olanaklar ortaya çıkarması, siber güvenliğin önemini her geçen gür artırıyor. Bu alanda donanımlı olmak gelecekte iyi bir kariyere sahip olmanın kapılarını aralayacağa benziyor.

Siber güvenlik uzmanlarının çalışabileceği pek çok farklı iş alanı bulunmaktadır. Şirketlerin ve kurumların tüm işlemlerini dijitalleştirmesi sebebiyle siber güvenliğin iyi bir şekilde sağlanması gerekir. Hükümet güvenlik birimleri, banka ve finans kurumları, kamu kuruluşları, veri tabanına sahip büyük şirketler ve ağ sağlayıcıları bunlardan sadece birkaçıdır.

13. Prompt Mühendisliği

Geleceği parlak meslekler arasında ilk sırada prompt engineering var. Bu meslek dalı, yapay zeka araçlarından istenen çıktıyı elde etmek için modele talimat verme disiplinidir. Bu meslek için dilimizde girdi veya istem mühendisliği gibi kavramlar kullanılabiliyor. Yapay zekanın anlayacağı şekilde istem giren mühendisler, belirli konularda kaynak sağlamayı hedefler. Komut sürecinin yanı sıra, iyi bir prompt mühendisinin yapay zeka araçlarının yetenekleri ve sınırlamaları hakkında bilgi sahibi olması gerekir. Aynı zamanda model çıktılarını test etmek ve değerlendirmek, model performanslarını geliştirmeye yönelik çalışmak mühendislerin sorumlulukları arasındadır. Prompt mühendislerinin, yakın gelecekte veri bilimcileri ve ürün yöneticileri ile iş birliği içinde çalışacağını görebiliriz. Mühendislerin, makine öğrenimi, doğal dil işleme ve programlama gibi alanlarda beceri sahibi olması şarttır.

14. Dijital İçerik Üreticisi

En yeni meslekler arasındaki digital content creator, sanal ortamda içerik üreten kişilere denir. Influencer mesleği ile benzerlikler içerselerde farklılıkları da vardır. İçerik üreticileri, ilgi duydukları alanda blog, sosyal medya gönderisi veya web sitesi içerikleri üretir. Bu alanda en çok kullanılan platformların YouTube, Instagram, Twitter ve TikTok olduğunu ifade edebiliriz. Kişiler; metin, video, ses gibi içeriklerle internet ortamında takipçilerine seslenir. Dijital içerik üretimi yapanlar, hedef kitlelerine uygun, ilgi çekici içerikler hazırlar. Fotoğraf, video ve çeşitli görsellerle içeriği zenginleştiren kişiler, ardından içeriklerini çeşitli platformlarda yayımlar. Bu iş kolunda kariyer inşa etmek isteyenlerin, dijital medya trendlerini ve yenilikleri sıkı bir biçimde takip etmesi önemlidir. Ek olarak, içeriklerin düzenli olarak performansını takip etmek ve içerik stratejilerini güncellemek önem taşır. Dijital içerik üretimi yapanların, freelance olarak çalışabileceği gibi ajans, marka gibi kurumların çatısı altında da iş bulabileceğini söyleyebiliriz. Başarılı bir içerik üretici olmak için sosyal medya trendlerini takip etmek ve güçlü iletişim becerilerine sahip olmak gerekir.

15. Bulut Güvenliği Uzmanı

Son yıllarda öne çıkan cloud security expert, en gözde meslekler arasında dikkat çekiyor. Şirketlerin bulut ortamındaki verileri ve sistemleriyle ilgilenen kişiler, bunları siber saldırılara karşı korur. Bunun için uzmanların, şirketin bulut altyapısını ve sistemlerini düzenli olarak analiz etmesi gereklidir. Bu sayede uzmanlar, siber saldırılara karşı önlem alabilir. İhtiyaca uygun güvenlik politikaları ve prosedürler oluşturan kişiler, bulut varlıklarının güvenliğini sağlamayı amaçlar. Uzmanlar, sistemde güvenlik duvarı, şifreleme, kimlik doğrulama gibi yöntemleri inşa ederek sistemin güvenliğini sağlar. Bunun yanında bulut güvenliği alanında çalışanların, siber saldırı türlerine ve güvenlik olaylarına hakim olması ve olası saldırılarda çözüm üretmesi şarttır. Çalışanları siber risklere karşı bilinçlendirme görevi taşıyan kişilerin, yeni tehditleri takip etmesinin güvenlik adına önem teşkil ettiğini belirtebiliriz. Bu alanda kariyer yapmak isteyenlerin, popüler bulut bilişim platformları hakkında bilgi sahibi olması ve güvenlik araçlarını tanıması gereklidir. Ek olarak, uzmanların analiz ve çözüm üretme becerisine sahip olması önemlidir.

16. Yapay Zeka Etik Uzmanı

Yapay zekanın gelişimi, bu alanda yeni iş dallarının doğmasına zemin hazırladı. Bunlardan biri yapay zeka etik uzmanı. AI kullanımı ile birlikte özellikle kişisel verilerin korunması gibi hukuki konular önemli hale gelmiş durumda. Bunun yanında AI’nin ileriki dönemlerde şeffaflık, açıklık, siber saldırılar ve veri gizliliği gibi konularda etik şekilde geliştirilmesi gerektiği aşikar. Yapay zeka teknolojisinin doğru biçimde kullanılmasına aracılık edecek olan AI ethics specialist yetkilileri, etik ve ahlaki problemleri inceleyip çözüm üretiyor. Uzmanların temel görevleri arasında yapay zeka araçlarının etik sonuçlarını incelemek ve analiz etmek bulunur. AI uygulamalarının fayda ve risklerini değerlendiren kişiler, araçların eşitlik, mahremiyet ve insan haklarına göre nasıl çalıştığını kontrol eder. Etik analizler sonucunda uzmanlar, araçların sorumlu bir şekilde geliştirilmesi konusunda temel ilkeler oluşturur. Bu ilkelerin ise hükümetlerin ve geliştiricilerin yeni politikalar geliştirmesine aracılık etmesi bekleniyor. Yapay zeka etik uzmanlığı alanında çalışmak isteyen kişilerin; analitik düşünme, problem çözme, iletişim, yapay zeka araçları ve etik kavramı alanlarında donanımlı olması gereklidir.

17. Nesnelerin İnterneti (IoT) Mühendisi

Yeni meslek dalları arasındaki IoT engineer, nesneleri internete bağlama ve veri toplama gibi işlerle ilgilenir. Çeşitli yazılımlar, sensörler ve veri aktarım cihazları ile çalışan mühendisler, IoT cihazları geliştirmeye odaklanır. Cihaz ve internet arasındaki ağları inşa eden kişiler, sistemin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Ayrıca mühendisler, cihazlardan elde edilen verileri inceleyerek bunları iş süreçlerini optimize etmek için kullanır. Cihazlarla ilgili sürekli testler yapan kişiler, hataları en aza indirmeyi amaçlar. Bunların yanında mühendislerin, cihazların siber saldırılara karşı korunması konusunda güvenlik çözümleri ürettiğini söyleyebiliriz. IoT mühendisi olmak için donanım ve yazılım alanında kendini geliştirmek, ağ mühendisliği konusuna hakim olmak şarttır. Ek olarak kişilerin, problem çözme ve veri analiz becerilerinin güçlü olması önemlidir.

18. Akıllı Ev Tasarımcısı

Geleceğe yönelik meslek önerileri listesinde bir diğer iş kolu smart home designer. Modern ev sistemlerinin gelişimi ile ortaya çıkan bu meslek dalı, akıllı evlerin artışı ile giderek popüler hale gelmiştir. Akıllı ev tasarımcılarının temel görevleri arasında ev konforunu artıracak çözüm önerileri bulmak yer alır. Müşterilerin istek ve ihtiyaçlarını analiz eden tasarımcılar, akıllı ev sistemlerinin tasarlanmasına yardım eder. Tasarımda; aydınlatma, soğutma, ısıtma, güvenlik ve eğlence gibi konular ön plandadır. Müşteri istekleri doğrultusunda gerekli ekipmanları seçen kişiler, sistem kurulumu ve kontrolü yapar. Sistemleri doğru şekilde programlayan tasarımcılar, aynı zamanda ev halkına sistem hakkında bilgi sunar. Bu alanda kariyer yapmak isteyenlerin, mühendislik veya bilgi teknolojileri mezunu olması, akıllı ev sistemlerini tanıması ve analiz yeteneklerinin gelişmiş olması gereklidir.

19. Yapay Zeka Destekli Kent Planlamacısı

Yapay zekanın yükselişi ile gelecekte popüler olacak meslekler arasında AI urban planner da yer alır. Yapay zeka araçlarını kent planlama sürecine dahil eden planlamacılar, kentlerin daha yaşanabilir hale gelmesini sağlar. Uzmanlar, yapay zeka araçları ve sensörlerden gelen verileri analiz ederek şehrin güncel durumunu inceler. Bu bilgiler, ulaşım, altyapı geliştirme, bina, arazi kullanımı ve acil durum planlaması gibi alanlarda iyileştirmelere zemin hazırlar. Uzmanların, ileride AI araçları ile kentin trafik akışı ve toplu taşıma sistemlerinin gelişimi gibi konularda çözüm üretecek şekilde çalışması bekleniyor. Bunun yanı sıra daha verimli bir şehir için yeşil binalar inşa etmek ve enerji tasarruflu sistemler kullanmak da uzmanların görevleri arasında olacaktır. Kent planlamacıların yapay zeka, mühendislik ve veri bilimi gibi konularda donanımlı olması şarttır.

Teknolojiyi Takip Eden Kazanır

Geleceğin mesleklerine baktığımızda, teknolojiyi takip edip bu alandaki trendleri yakalayanların, aranan insanlar olacağını rahatlıkla görebiliriz. Elbette şimdiye kadar saydığımız bütün meslekler günümüzde önemli ve gelecek yıllarda da önemini artıracağa benziyor. Ancak bunların içerisinde siber güvenlik uzmanlığı kısmıyla ilgili ayrı bir başlık açmak gerekebilir. Türkiye’ninen çok siber saldırıya uğrayan 3. ülke olduğunu düşünecek olursak bu alanda gerekli olan iş gücüyle birlikte iş olanaklarının da artacağını öngörebiliriz. Özellikle günümüz dijital çağının koruyucuları olarak adlandırabileceğimiz bu meslek, pek çok farklı alanda iş olanağına sahip olacaktır.

Karar Verin ve Çalışın

Gelecek, iş imkânları konusunda artık daha tahmin edilebilir bir hâl almaya başlamış durumdadır. 10 yıl sonra hangi mesleklerin kazanacağı, hangi mesleklerin biteceği, teknolojinin gelişme hızına göre kendini belli ediyor. Dijital çağın meslekleri daha rahat ve özgür çalışma imkânları sunmasıyla ünlüdür. Özellikle pandemi dönemiyle başlayan ve insanların uzaktan çalışmasının her alanda kabul edilebilir ve normal karşılanmaya başlanması bile bunu kanıtlıyor. Bilişim alanındaki birçok sektör uzaktan ya da farklı şehirlerden bile işlerini kolaylıkla yapabiliyor. 10 yıl sonra kendinizi nerede görürseniz görün, dijital dünyayı ve teknolojiyi takip etmeye devam etmek, her zaman farkınızı ortaya koyacaktır.