Ölmeye yüz tutmuş baba mesleğini 30 yıldır ayakta tutmaya çalışıyor

Iğdır’da yaşayan 48 yaşındaki kepenek ustası Veysel Balcı, 30 yıldır babasından kalan çoban kepeneği mesleğini yaşatmak için çabalıyor. Kepenek, yazın serin kışın sıcak tuttuğu için çobanlar tarafından tercih ediliyor.
Iğdır’da küçük yaşlarda babasından öğrendiği çoban kepeneği mesleğini 30 yılı aşkın bir süredir icra eden kepenek ustası Veysel Balcı, teknolojinin gelişmesiyle birlikte unutulmaya yüz tutmuş mesleğini ayakta tutmak için mücadele veriyor. Kendisine ait imalathanesinde mesleğini yaşatmaya çalışan Balcı, kepenek işinin eskisi kadar ilgi görmediğini ve kendisi dışında da bu işi yapan başka kepenek ustasının kalmadığını söyledi.
‘Mesleğimiz yavaş yavaş unutuluyor’
30 senedir kepenek ustası olan Veysel Balcı, mesleğinin artık eskisi kadar ilgi görmediğini belirterek, “1990 yılında bu mesleğe başladım. Yaklaşık olarak 30-35 senedir de işime devam ediyorum. Bu mesleği babamdan öğrendim ve bu yüzden çekirdekten yetiştim. Bizden sonra gelen nesle bu iş oldukça ağır geliyor. Eskiden Iğdır'da 8-9 tane keçe ustası vardı. Hepsi bu işi bıraktı. Şu anda bir Allah bir de ben kaldım. Mesleğimiz unutulmaya yüz tutmuş durumda. Yetiştirmek için yeni çıraklar bulamıyoruz. Geçmişte yanımızda 8-9 çırak çalıştırırken şu anda çalıştırmak için işçi bulamıyoruz. Benim çocuklarım ve yeğenlerim var onlarda mesleğe sahip çıkmıyorlar, meslekten uzak duruyorlar. Bundan dolayı mesleğimiz yavaş yavaş unutuluyor ve biz de tek başımıza bu işi yapma noktasında artık zorlanıyoruz. Yılın 3-4 ayında tek çalışıyoruz geri kalan kısmında ise boş duruyoruz” dedi.
‘Çoban keçesi maliyetli oluğu için vatandaşlar öncelikli olarak eski keçelerini tamir etmeyi tercih ediyorlar’
Çoban keçesinin yapımıyla ilgili de bilgi veren Balcı, “Keçenin yapım aşaması da zorlu bir süreçten oluşuyor. Makineye önce yünümüzü atıyoruz, ondan sonra yere çadırımızı serip ardından üzerine keçemizi bırakıyoruz. Etrafını sarıp kenarlarını düzeltiyoruz. Dikiş işlemlerini yapıktan sonra çoban keçemiz hazır hale geliyor. Bu da bizi oldukça uğraştırıyor. Çoban keçesi maliyetli oluğu için vatandaşlar öncelikli olarak eski keçelerini tamir etmeyi tercih ediyorlar. Eğer ellerinde bulunan çoban keçesi kullanılamaz halde ise ancak o zaman yeni bir çoban keçesi satın alıyorlar. Yani besicilik yapanlar öncelikle yeni çoban keçesi almak yerine eski çoban keçelerini tamir ettiriyorlar” ifadelerini kullandı.
‘Veysel usta da bu işi bırakırsa bu meslek Iğdır'da biter’
Bölgede çoban keçesi olarak bilinen kepeneğin eskiden çok fazla kişi tarafından yapıldığını ancak zamanla hepsinin bu işi bırakmak zorunda kaldığını söyleyen besici Mehmet Yıldız, konuşmasının devamında ise şunları söyledi:
“Küçükbaş hayvancılık yapıyoruz. İlkbahar mevsiminin gelmesiyle birlikte sürümünüzü yaylalara veya Ağrı Dağı'nın eteklerine yani yüksek rakımlı alanlara çıkarıyoruz. Özellikle bu mevsimde hayvanlarımızı otlatmak için götürdüğümüz yerler genellikle soğuk oluyor. Havaların soğuk olmasından dolayı biz de kendimizi soğuğa karşı korumak için çoban keçesi alıyoruz. Iğdır'da eskiden çoban keçeciliği mesleğini yapan 8-9 tane usta vardı, ancak bu işi beceremedikleri için bırakmak zorunda kaldılar. Şu anda bu işi yapan sadece Veysel usta kaldı. Bütün işlerimizi ona yaptırıyoruz. Onun dışında bu işi yapacak başka usta kalmadı. Veysel usta da bu işi bırakırsa bu meslek Iğdır'da biter.”