Iğdır’ın dağ köylerinde yaşayan kadınlar, yaz aylarının gelmesiyle birlikte ata yadigârı bir geleneği yaşatmaya devam ediyor. Bahçelerindeki dut ağaçlarından topladıkları meyveleri imece usulüyle işleyen kadınlar, her yıl olduğu gibi bu yıl da pekmez yapımına başladı.
Olgunlaşan dutlar ağaçlardan silkelenerek toplanıyor, ardından büyük bir özenle temizleniyor. Köy meydanlarında veya evlerin önünde kurulan odun ateşli kazanlarda kaynatılan dutlar, saatler süren zahmetli bir sürecin sonunda yoğun kıvamlı, doğal pekmeze dönüşüyor.
Yaklaşık 7 saat süren bu geleneksel üretim sırasında köydeki kadınlar bir araya gelerek hem üretimi kolaylaştırıyor hem de dayanışmayı güçlendiriyor. Akraba ve komşu kadınların imece ruhuyla çalıştığı bu süreçte zaman zaman erkekler de destek vererek kültürel birlikteliğe katkıda bulunuyor.
Katkı maddesi kullanılmadan tamamen doğal yöntemlerle üretilen dut pekmezi, kış aylarında enerji kaynağı olarak sofralarda yerini alırken, pazarlarda da önemli bir gelir kaynağına dönüşüyor.
Kadınlar, bu üretimle hem atalarından kalan kültürel mirası yaşatıyor hem de aile bütçelerine katkı sağlıyor. Her kazan başında yükselen sohbet, kahkaha ve emek, Iğdır’ın dağ köylerinde dayanışma ve üretim kültürünün ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
HAKAN ARAS
